Nog leeg: € 0,00
AI Compliance
AI-geletterdheid is geen luxe meer: wat de AI Act voor jou betekent
- 14 november 2025
- Comments 0
De EU is duidelijk: er komt geen pauze-knop voor de AI Act. Thomas Regnier, woordvoerder van de Europese Commissie, zei het letterlijk: ‘Er komt geen stop-the-clock. Er is geen overgangsperiode. Er komt geen pauze.’ Sinds 2 februari 2025 is AI-geletterdheid wettelijk verplicht.
Wat zegt de AI Act precies?
Artikel 4 van de AI Act verplicht organisaties om ervoor te zorgen dat iedereen die met AI-systemen werkt, voldoende kennis heeft. Dit houdt in dat medewerkers moeten begrijpen wat de mogelijkheden zijn, welke risico’s eraan kleven, en wat de potentiële impact is van AI-gebruik.
Het overtreden van de AI Act kan leiden tot boetes van maximaal 35 miljoen euro of 7% van de wereldwijde jaaromzet. Dit zijn geen theoretische bedragen – de EU heeft bewezen bereid te zijn forse boetes op te leggen bij privacywetgeving (GDPR), en zal dat ook doen bij AI.
De risicoclassificatie begrijpen
De AI Act werkt met een risico-gebaseerde aanpak. Elk AI-systeem valt in één van vier categorieën:
Verboden toepassingen (Artikel 5)
Sociale scoring door overheden, manipulatieve technieken die schade veroorzaken, uitbuiting van kwetsbaarheden, en realtime biometrische identificatie voor rechtshandhaving. Deze zijn simpelweg niet toegestaan.
Hoog-risico toepassingen (Artikel 6, Annex III)
Dit omvat AI voor biometrische identificatie, kritieke infrastructuur, onderwijs, werkgelegenheid en personeelsbeheer, toegang tot essentiële diensten, rechtshandhaving, migratie en rechtsbedeling. Hier gelden strenge eisen.
Beperkt risico (transparantieverplichtingen)
Chatbots, emotieherkenning en AI-gegenereerde content (‘deepfakes’). Hier moet je gebruikers informeren dat ze met AI interacteren.
Minimaal risico
Geen wettelijke verplichtingen, maar toepassing van best practices wordt sterk aangemoedigd.
Wat betekent 'AI-geletterd'?
AI-geletterdheid gaat verder dan weten welke knop je moet indrukken. Het omvat drie niveaus van competentie.
Niveau 1: Functionele kennis
Medewerkers kunnen AI-tools effectief gebruiken voor hun dagelijkse taken. Ze begrijpen de basiswerking en kunnen prompts formuleren die bruikbare output opleveren.
Niveau 2: Kritisch begrip
Medewerkers begrijpen de beperkingen van AI. Ze kunnen hallucinaties herkennen, weten wanneer ze output moeten verifiëren, en begrijpen waarom AI soms foute antwoorden geeft.
Niveau 3: Risicobewustzijn
Medewerkers kunnen inschatten welke data wel en niet in AI-systemen mag worden ingevoerd. Ze begrijpen privacy-implicaties, bias-risico’s en de ethische dimensies van AI-gebruik.
Het AI Impact & Compliance Assessment
Een professioneel assessment helpt je systematisch door het compliance-proces. Het AI Impact & Compliance Assessment Template bevat 8 gestructureerde delen die alle aspecten van de AI Act afdekken:
Deel 1 begeleidt je door de juridische classificatie. Deel 2 documenteert je AI-model volgens het Model Card format van het EU AI Office. Deel 3-4 analyseren elk beoogd gebruik en beoordelen risico’s op accountability, fairness, transparantie, copyright en security. Deel 5 bevat een risicomatrix conform ISO 31000. Deel 6-7 behandelen monitoring en buitengebruikstelling. Deel 8 biedt templates voor formele rapportages.
Compliance als kans
Slimme organisaties zien de AI Act niet als last, maar als kans. Ze realiseren zich dat AI-geletterde teams 3,5x vaker slagen bij AI-projecten. Compliance is niet alleen risicobeheer – het is een investering in effectiever AI-gebruik.
De ‘afwachten’-aanpak is niet langer houdbaar. De deadlines staan vast en de consequenties van non-compliance zijn reëel.
Klaar om compliant te worden én concurrentievoordeel te behalen? Ons AI Impact & Compliance Assessment Template (€795) biedt de complete structuur voor documentatie en bewijslast. Voor organisaties die dieper willen gaan, combineren we het template met een dag training op locatie (€1.895) voor maximaal 8 personen, inclusief follow-up call.